De Warmbeek is de Vlaamse benaming voor de bovenloop van de Tongelreep op Belgisch grondgebied. De Warmbeek ontspringt in Erpekom en mondt bij Eindhoven uit in de rivier Dommel. In de Volksmond wordt de beek ook wel Molenbeek genoemd.
De etymologie blijft onduidelijk wegens gebrek aan oude attestaties. Molemans (1976) vermoedt dat de oorspronkelijke naam van de beek Waarbeek is geweest met de betekenis van ‘grensbeek, beschermde plaats’. Er zijn diverse andere waarbeken in Vlaanderen. Kempeneers gaat voor Waarbeek uit van een vervorming van wouwer (visvijver) of mogelijk waard (ondergelopen of ingepolderd land aan het water). Kempeneers sluit ook de letterlijke betekenis ‘warm, vriest niet snel dicht’ niet uit.
De enige afbeelding waarbij de Warmbeek op Belgische grondgebied Tongelreep (Tongri) wordt genoemd: Carte figuratief des chemins entre Hasselt, Peer, Neerpelt, Hamont en envirions. (1601-1800).
Carte figuratief des chemins entre Hasselt, Peer, Neerpelt, Hamont en envirions. (1601-1800)
Geraadpleegde bronnen
- J. Molemans: Historisch-naamkundige studie van Sint-Huibrechts-Lille (1976).
- P. Kempenaars, K. Leenders, V. Mennen, B. Vannieuwenhuyze: De Vlaamse waternamen, verklarend woordenboek deel 1 (2016) en deel 2 (2018).
- A. De Vos en L. Stockman: Meetjeslandse toponiemen tot 1600 (1995).
- https://search.arch.be/imageserver/topview.php?FIF=523/523_5707_000/523_5707_000_00153_000/523_5707_000_00153_000_0_0001.jp2