Demer

      Geen reacties op Demer

De naam Demer is van Keltische oorsprong (overgeleverd uit ‘tam’ met de betekenis van donker/deemster) en kan modern worden vertaald als het zwarte water. Vergelijkbare beek- en riviernamen zijn de Belgische rivieren Sambre (Tamines, 1192) en Demer (Tameram, 908-915, kopie 14e eeuw).  Mogelijk ook de Engelse rivier Teems (Thames 52 v. C, in 9de eeuw Tamesis) telkens in de betekenis van de donkere waterloop. In Noord-Brabant zijn drie Demer-namen aangetroffen. Zie ook de pagina over de waternaam Amer.

(1) Demer (Eindhoven)

De benedenloop van de Gender heeft vroeger vrij zeker Demer geheten. Deze naam is nu nog terug te vinden als straatnaam in het centrum van de stad Eindhoven, waar vroeger de Gender in de Dommel stroomde.

In Eindhoven is er een mooie kleur tegenstelling tussen enerzijds Gender (het heldere water) en anderzijds Demer (het donker water).

In de Eindhovense situatie zou de verklaring van de naamovergang kunnen worden verklaard uit het feit dat door de samenvloeiing met de Run plotseling donker water in de Gender stroomde. Ook kan verschil in bodemsamenstelling de kleur hebben bepaald.  Tegenwoordig is de Run afgekoppeld van de Gender en heeft een eigen monding in de Dommel.

(2) Demer (Huijbergen)

Waterloop ten Westen van Huijbergen (Woensdrecht) nu bekend als de Blikloop. Tevens bestaande straatnaam in Huijbergen. De waterloop Demer kent geen oude waarnemingen voor de 19e eeuw. De naam is ter plaatse bekend door de Demerhoeve, een oude agrarische ontginningsboerderij.

Het veen bij Huijbergen werd sinds 1264 systematisch ontgonnen door Vlamingen en Zeeuwen, Thans zijn de ontginningen nog herkenbaar in het regelmatige patroon van kavels en waterlopen. Het toponiem D’emer/Emer is in West-Brabant steeds verbonden aan
lage, natte terreinen (moeras). Niet mag worden uitgesloten dat de oude betekenis van deemster (donker) hier niet van toepassing is en dat de naam is overgaan van het moeras (d’ emer) naar de waterloop.

(3) Demer (Heusden)

De Demer is de naam van de stadsgracht die de stad Heusden al sinds de middeleeuwen aan de landzijde omgeeft. Destijds liep de Demer vanaf de Maas naar de gracht om het kasteel in de zuidwestelijke hoek van de stad. Met de komst van de vestingwerken rond 1600 kwam de  Demer binnen de stad te liggen. Tegenwoordig is de naam in de volksmond als  ‘den Demert’ weer gangbaar.


De Demer in Heusden begin 20e eeuw.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bronnen

 

 

   

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *