Bestaande sloot en voormalige waterloop op de grens van de dorpen Liempde en Sint-Oedenrode, die nabij de Meulkessteeg in de Grote waterloop stroomt en vandaar naar de rivier Dommel. Waarschijnlijk betreft het een in de Middeleeuwen gegraven verbinding die diende als voedingsbeek voor de voormalige Autselse watermolen (1592). Het moet een belangrijke waterloop zijn geweest omdat deze eeuwenlang de grens vormde  tussen twee kwartieren van het Hertogdom Brabant nl. Meierij en Peelland. De functie van deze waterloop is weggevallen omdat de afwatering vanuit het gebied de Scheeken die, nabij slot Den Hulst, via een eigen ontwatering op de Dommel ging plaatsvinden.

Watermolen van Autsel (Liempde)

Er zijn geen situatietekeningen van de molen van Autsel bekend. Afgaande van het wegenpatroon op 19^e eeuwse kaarten was de molen gesitueerd op of nabij de huidige brug aan de Meulkessteeg, op ca 400 meter afstand van de rivier de Dommel. De molen maakte gebruik van het relatief grote hoogteverschil op de rand van het rivierdal.

Omdat de Grote waterloop ondanks zijn naam slechts een beperkte afvoer had, kan de molen nooit van grote economische betekenis zijn geweest. Ter vergelijking; de watermolen op de Dommel bij Kasteren had een maalcapaciteit van 10.000 kg graan per dag, die van de Autselse molen kan nooit veel meer dan 750 kg capaciteit hebben gehad en dan nog slechts 50-100 dagen per jaar (hierbij is een vergelijking gemaakt met de watermolen op de Oploose Molenbeek).

Waarschijnlijk is de molen al in de 16^e eeuw in onbruik geraakt, hij wordt voor het laatst genoemd in 1592 in een leenverheffing door Gerard van Horne die destijds ook de molens van Boxtel en Liempde bezat. Uiteraard kan de molen zijn vernield of verbrand, maar als het economisch mogelijk was geweest zou er in latere jaren sprake zijn geweest van herstel.De volgende waterhuishoudkundige redenen kunnen oorzaak zijn geweest van het verval.

Het is niet ondenkbaar dat de beëindiging in verband stond met de stijgende waterpeilen in de Dommel. Daarbij zal ook opstuwing door de molen van Kasteren van invloed zijn geweest. Deze molen bestond reeds in 1294 en heeft dus minstens enkele eeuwen lang naast de Antselse molen gefunctioneerd. Als gevolg van klimaatverandering in de latere middeleeuwen en toenemende ontginning is het peil van de Dommel steeds hoger is geworden. In combinatie met de geringe afvoercapaciteit van de Groote Waterloop en de Egelsgraaf moet het niet meer rendabel zijn geweest een kleine molen operationeel te houden in de nabijheid van de 3 grote watermolens op de Dommel in Boxtel, Liempde en Sint-Oedenrode.

Kaart Egelsgraaf (grens Liempde-Boxtel). Bron: Archief waterschap De Dommel (einde 19e eeuw).

Bronnen

Elemans, H. Onderzoek naar de mogelijkheden tot herstel van de Autselse watermolen. Waterschap De Dommel. Boxtel, 2006.