De Pinkgieter (1899) of Stevertse Waterloop is een waterloop op de linkeroever van het riviertje de Run (stroomgebied van de Dommel) tussen Steensel en Veldhoven. De huidige waterloop werd in het begin 20^e eeuw gegraven, tijdens de ontginning van het Heersche Heide. De ontwatering van de meest natte gronden in het beekdal mislukte, waardoor tussen de Pinkgieter en de Run het natuurgebied Groot Goor ontstond. De waternaam Pinkgieter is afkomstig van de veldnaam Pinkgiejters in Steensel (De Bont, 1969). De oudste attestatie betreft de openbare verkooping van ‘eenen grooten partij schaarhout ter plaatsen: de Pinkgieter’ (1899).

Naar de duiding van de naam blijft het gissen. Voor het eerste woorddeel pink- zijn diverse verklaringen. Het kan algemeen duiden op een klein of eenjarig kalf. Meest waarschijnlijk is dat pink of pinkske een dialectische benaming betreft voor de vogelsoort ‘moerassnip of bokje (Limnocryptes minimus)’. In het zelfde broekgebied komt (naar De Bont) ook de vogelnaam pietoor voor als veldnaam. Dit is een dialectische verbastering van de Brabantse naam voor de moerasvogel butoor ‘woudaapje’.

Het tweede woorddeel -gieter zal duiden op de bijzondere vorm van het gebied. In de omtrek van het dorp Steensel is duidelijk een gieter te zien, waarbij het besproken gebied de uitstekende tuit is, met hooilanden en hakhout langs de Run (Hooge Eeuwsels).

Geraadpleegde bronnen

• https://nl.wikipedia.org/wiki/Grootgoor
• A. P. de Bont: Dialect van het Kempenland, deel 3 (1969).
• Minuutplan Duizel en Steensel (BHIC).
• H. Blok en H. ter Stege: De Nederlandse vogelnamen en hun betekenis (1995).
• Nederlands magazijn ter verspreiding van algemene en nuttige kundigheden (1845). Moerassnip
• https://etymologiebank.nl/trefwoord/pink3 
• https://www.etymologiebank.nl/trefwoord/bokje1
• https://etymologiebank.nl/pdf/2004_Eigenhuis_EtymologischWoordenboekVogelnamen.pdf

De pinkgieter is de waterloop op de linkeroever van de Run, tussen de Stevertse watermolen en de nieuwe N69. Bron: Waterstaatskaart Eindhoven-3 (1958).

Afbeelding: Minuutplan Duizel en Steensel Sectie A – B Blad Verzamelplan (1832). Bron BHIC.